ابزار نقطه ذوب که به عنوان دستگاه نقطه ذوب یا نقطه ذوب سنج نیز شناخته می شود، قطعه ای از تجهیزات آزمایشگاهی است که برای تعیین نقطه ذوب یک ماده جامد استفاده می شود.

این ابزار معمولاً شامل یک بلوک یا کوره گرمایشی، یک نگهدارنده نمونه یا لوله مویرگی و یک سنسور دما یا ترموکوپل است. نمونه در نگهدارنده نمونه یا لوله مویین قرار می گیرد و سپس در بلوک حرارتی یا کوره قرار می گیرد. دمای بلوک به تدریج افزایش می یابد تا زمانی که ماده جامد در نگهدارنده نمونه یا لوله مویین شروع به ذوب شدن کند. دمایی که ماده در آن شروع به ذوب شدن می کند و دمایی که در آن به طور کامل ذوب می شود توسط سنسور دما یا ترموکوپل ثبت می شود.

نقطه ذوب معمولاً به عنوان محدوده ای از دماها گزارش می شود که دمای اول شروع ذوب و دمای دوم نشان دهنده ذوب کامل ماده است. ابزارهای نقطه ذوب معمولاً در زمینه های مختلفی مانند شیمی، فارماکولوژی و علم مواد برای شناسایی و مشخص کردن مواد جامد استفاده می شوند. نقطه ذوب یک خاصیت فیزیکی مفید است که می توان از آن برای تعیین خلوص و هویت یک ماده و همچنین مقایسه مواد مختلف استفاده کرد.